EVROPSKA BAŠTINA Za mene je evropska kulturna baština nasleđe neprocenjive vrednosti koje ostavljaju svi narodi Evrope. Pokazuje neverovatne sličnosti i razlike kod svih naroda. Moja Evropa se vidi sa Šešir kule Golubačke tvrđave, ona je panorama vekova u kojima su zabeležene vladavine Turaka, Ugara i Srba. Mešavina kultura je bitan deo evropske baštine. GOLUBAČKA TVRĐAVA Dunav je najstarija evropska magistrala koja oduvek povezuje evropske narode i njihove kulture, a Đerdap je oduvek bio kapija naroda i kultura. Tvrđava je podignuta na ulazu u Đerdapsku klisuru, mestu gde je Dunav najširi (6,5km) i najdublji u svom toku (97m). Tu prelazi u tesnac Karpatskih planina gde je najuži u svom toku (150m). Odavde se lako mogao kontrolisati sav kopneni i vodeni put, koji su povezivali istok i zapad. Strme i nepristupačne litice na kojima je izgrađena Tvrđava, kao i sama reka, bili su joj prirodna zaštita. Zbog ovakvog položaja, Ugari, Srbi i Turci su imali veliki interes da poseduju Golubački grad tokom XIV i XV veka. Nekoliko desetina kilometara uzvodno nalaze se iskopine Vinčanske civilizacije, koja se smatra prvom civilizacijom u Evropi. IME TVRĐAVE Golubački grad je utvrđenje iz srednjeg veka, ali nema bližih podataka o tome kada i ko je izgradio grad (Ugari ili Srbi). Po legendi, na steni Baba-kaj koja viri iz Dunava, turski komadant grada je vezao lepu meštanku da bi se ‘pokajala’ jer je odbila da ide u njegov harem. Lepa Golubana je ovde i umrla. Po njoj je grad dobio ime Golubac, a ova stena Baba-kaj, što na turskom znači pokaj se. ISTORIJA GOLUBAČKE TVRĐAVE Postoje dve teorije o nastanku tvrđave. Prva kaže da su Srbi izgradili tvrđavu, a dokaz za to je pravoslavna kapela koja je nađena unutar nje. Po drugoj teoriji tvrđava se prvi put spominje u ugarskim pisanim izvorima 1335 godine. Dolaskom Turaka na Balkan, Golubački grad postaje jedan od najvažnijih pograničnih gradova, poprište sukoba između velikih sila Ugarske, Srbije i Osmanskog carstva. Jedna od najčuvenijih bitaka za grad je bila 1428 godine. U to vreme tvrđavu su držali Srbi, odnosno despot Stefan Lazarević. On je Golubac i još neke gradove dobio na upravu od Ugara zahvaljujući svojim diplomatskim sposobnostima. Međutim, 1427. godine Despot umire i Ugari traže da im se Golubačka tvrđava vrati. Tadašnji zapovednik grada, vojvoda Jeremija, zbog nesuglasica sa naslednikom despotom Đurađom Brankovićem prodaje iz osvete grad Turcima za 12 000 dukata (navodno mu je despot Stefan dugovao novac koji je Đurađ odbio da vrati). Kralj Ugarske Žigmund odlučuje da povrati grad: podiže utvrđenje Laslovar na Ugarskoj strani Dunava(današnja Rumunija) i odatle sa velikom vojskom prelazi Dunav 1428. godine i napada Turke u tvrđavi. Međutim, sreća nije bila na Žigmundovoj strani. Umalo je izgubio život (u opštem metežu dok su bežali, vojnici su mu uzeli brod), a spasao ga je poljski vitez Zaviša Crni, danas najveći nacionalni heroj Poljske. sastojiSam grad sastoji Sam grad sastoji Sam grad sastojiSam grad sastojiSam grad sastoji se iz dva delase iz dva delase iz dva delase iz dva dela se iz dva dela se iz dva dela : gornjeggornjeg gornjeg-unutrašnjeg, sa najvišom unutrašnjeg, sa najvišom unutrašnjeg, sa najvišom unutrašnjeg, sa najvišom unutrašnjeg, sa najvišom unutrašnjeg, sa najvišom unutrašnjeg, sa najvišom unutrašnjeg, sa najvišom unutrašnjeg, sa najvišom unutrašnjeg, sa najvišom unutrašnjeg, sa najvišom unutrašnjeg, sa najvišom unutrašnjeg, sa najvišom unutrašnjeg, sa najvišom unutrašnjeg, sa najvišom Šesir kulom, esir kulom, esir kulom, esir kulom, esir kulom, i donjeg, donjeg, donjeg, donjeg, donjeg, donjeg, odnosno odnosno odnosno spolspol jnjeg utvrđenja, koje je u njeg utvrđenja, koje je u njeg utvrđenja, koje je u njeg utvrđenja, koje je u njeg utvrđenja, koje je u njeg utvrđenja, koje je u njeg utvrđenja, koje je u njeg utvrđenja, koje je u njeg utvrđenja, koje je u njeg utvrđenja, koje je u njeg utvrđenja, koje je u njeg utvrđenja, koje je u vreme ratova bil vreme ratova bilvreme ratova bilvreme ratova bil vreme ratova bil vreme ratova bilvreme ratova bil o prvo na udaru. o prvo na udaru. o prvo na udaru. o prvo na udaru. o prvo na udaru. Gornji grad je Gornji grad je Gornji grad je Gornji grad je najs tariji, tariji, tariji, a tokom tokom vladavine despota Stefana vladavine despota Stefana vladavine despota Stefana vladavine despota Stefana vladavine despota Stefana vladavine despota Stefana vladavine despota Stefana vladavine despota Stefana vladavine despota Stefana Lazarevića Lazarevića Lazarevića Lazarevića Lazarevića izgra izgraizgra đene su đene su đene su đene su đene su palata palata i kula koja je kula koja je kula koja je kula koja je brani, brani, brani, brani, kao ikao i sistem sistem kula kula i bedema sbedema sbedema sbedema sbedema s poljnog utvrđenja. poljnog utvrđenja. poljnog utvrđenja. poljnog utvrđenja. poljnog utvrđenja. U srednjem srednjem srednjem srednjem srednjem veku u veku u laz u grad laz u grad laz u grad je imao imao pokretni drveni most preko pokretni drveni most preko pokretni drveni most preko pokretni drveni most preko pokretni drveni most preko pokretni drveni most preko pokretni drveni most preko pokretni drveni most preko pokretni drveni most preko pokretni drveni most preko jarka ispunjeno jarka ispunjeno jarka ispunjenojarka ispunjeno g vodom. Grad je g vodom. Grad je g vodom. Grad je g vodom. Grad je g vodom. Grad je g vodom. Grad je nastao u vreme nastao u vreme nastao u vreme nastao u vreme korišćenja hladnog korišćenja hladnog korišćenja hladnog korišćenja hladnog korišćenja hladnog korišćenja hladnog korišćenja hladnog korišćenja hladnog oružja, ali je posle osvajanja oružja, ali je posle osvajanja oružja, ali je posle osvajanja oružja, ali je posle osvajanja oružja, ali je posle osvajanja oružja, ali je posle osvajanja oružja, ali je posle osvajanja oružja, ali je posle osvajanja oružja, ali je posle osvajanja oružja, ali je posle osvajanja oružja, ali je posle osvajanja oružja, ali je posle osvajanja tvrđave 1458. godine od strane vrđave 1458. godine od strane vrđave 1458. godine od strane vrđave 1458. godine od strane vrđave 1458. godine od strane vrđave 1458. godine od strane vrđave 1458. godine od strane vrđave 1458. godine od strane vrđave 1458. godine od strane vrđave 1458. godine od strane TurakaTuraka , dob dobio topovsku kulu (za io topovsku kulu (za io topovsku kulu (za io topovsku kulu (za io topovsku kulu (za io topovsku kulu (za io topovsku kulu (za io topovsku kulu (za odbranu luke odbranu luke odbranu luke) i obzide na obzide na obzide na obzide na obzide na spoljnspoljn spoljn jim im kulama. Obzide su kulama. Obzide su kulama. Obzide su kulama. Obzide su kulama. Obzide su kulama. Obzide su kulama. Obzide su kulama. Obzide su kulama. Obzide su kulama. Obzide su služile kao ojačanja služile kao ojačanja služile kao ojačanja služile kao ojačanja služile kao ojačanja služile kao ojačanja služile kao ojačanja služile kao ojačanja , jer je jer je PANORAMA VEKOVA’’ Golubačka tvrđava me podseća svojom arhitekturom na evropske zamkove srednjeg veka, kao što je Bran u Rumuniji. Ugari su upravljali Branom kao i našom tvrđavom neko vreme, zamkovi su slične starosti, mada se naša tvrđava pominje nekoliko decenija ranije. Najviše slicnosti ima sa francuskim dvorcem Guedelonom. Guedelon je dvorac koji se gradi od 1994. godine, na način na koji su se gradili dvorci u 12 i 13 veku, od kamena i drveta tehnikama srednjeg veka. Svaki narod je tokom svoje vladavine ostavio svoj pečat na Golubačkoj tvrđavi. Povezivanjem svih pečata dobija se jedinstveni opis područja i naroda tokom vekova. Rimski objekat je otkriven na nivou temelja, jer je tokom srednjeg veka služio kao izvor za građevinski materijal. Građen je od kamena i opeke. Dimenzija je 25x5 m i imao je četiri prostorije, koje su imale zidove i podove omalterisane hidrostatičkim (vodonepropusnim) malterom. Podovi su bili popločani opekama, a zidovi prostorija su bili oslikani. Pronađeni su fragmenti zidnog maltera bojeni bordo, žuto, zeleno i golubije plavo, a jedan veći odlomak maltera sa naslikanom „glavom ribe’’. Zbog ovih nalaza objekat je nazvan „rimska kuća’’, iako njegova tačna namena nije otkrivena. Pronađen je i veliki broj različitih vrsta opeke (zidne, podne, krovne), sa pečatom IV legije Flavije Feliks Kupis. Dokaz da su Turci vladali ovim prostorima je hamam koji se nalazi neposredno pored tvrdave. Otkriveni golubački hamam spada u red jednostrukih hamama, odnosno bio je namenjen pre svega muškarcima, ali su ga mogle koristiti i žene u određeno doba dana ili sedmice. Tvrđava je renovirana i ove godine otvorena kao turistički objekat u saradnji Srbije I Evropske Unije, iz čijih fondova je finansirana restauracija. To govori o bitnosti našeg kulturnog nasleđa i zaintresovanosti Evrope za naša kulturna bogatstva. Celokupna kulturna baština Evrope (u koju spadaju Notr Dam, bazilika Svetog Petra, ali i manastir Bogorodice Ljeviške na Kosovu, stariji tridesetak godina od Notr Dama), čine kulturna bogatstva i dobra svih nas, bez obziza na boju kože i veroispovest. Stoga smo dužni da uživamo u njihovim lepotama, a isto tako da ih održavamo i čuvamo za generacije posle nas, kao što su činili naši preci.