Τόποι Μνήμης, Σημεία Ζωής

από την Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης του Υπουργείου Πολιτισμού και το Εθνολογικό Μουσείο Θράκης

Οι Ευρωπαϊκές Ημέρες Πολιτιστικής Κληρονομιάς μάς δίνουν την αφορμή να ξανασυναντηθούμε με ό,τι έχει διαμορφώσει τη συλλογική μας ταυτότητα: αρχιτεκτονική, μνήμη, ήθος, τρόπους ζωής που μπορεί να φαντάζουν ξεχασμένοι, αλλά επιμένουν — γιατί έχουν ρίζες. 

Σε αυτό το πλαίσιο, το Εθνολογικό Μουσείο Θράκης σε συνεργασία με την Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων & Τεχνικών Έργων Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης του Υπουργείου Πολιτισμού, διοργανώνει τέσσερις ταυτόχρονες εκδηλώσεις που θα πραγματοποιηθούν τον Σεπτέμβριο σε ιστορικά μνημεία της πόλης, που στοχεύουν να επαναπροσδιορίσουν τον δημόσιο χώρο ως πεδίο πολιτισμικής επαφής που ενεργοποιεί το συλλογικό βίωμα.
Χώροι που κάποτε έφεραν τη σφραγίδα του ιερού, της κοινότητας ή της καθημερινότητας, της εργασίας, του μόχθου, της τέχνης και της τεχνικής, θα φιλοξενήσουν μορφές τέχνης. Και ο επισκέπτης δεν έρχεται να «δει», αλλά να συμμετάσχει, να συνδεθεί, να σταθεί κριτικά και δημιουργικά απέναντι στην εποχή του και στην σχέση που έχει σήμερα με τον τόπο και το σημείο.

Σημείο 1: Εθνολογικό Μουσείο Θράκης
Ένα αρχιτεκτόνημα συνυφασμένο με την ιστορία της πόλης από ίδρυσης της. Μία κατασκευή που αποπνέει το πνευματικό ύφος του ελληνικού ρυθμού σε συνδυασμό με δάνεια ευρωπαϊσμού - παραπομπών στην αναγεννησιακή αρχιτεκτονική αποδίδοντας τις αρχές του διαφωτισμού και του λόγιου ύφους που πρέσβευε ο κτήτοράς του.
Δρώμενο: Χορός - Ο χορός ενεργοποιεί την αρχιτεκτονική του χώρου, η αρχιτεκτονική γίνεται «ανάγλυφη» σκηνή, μάρτυρας, και το παρελθόν παλμός. Μέσα από τη σωματική έκφραση, η πολιτιστική κληρονομιά βιώνεται ως εμπειρία, όχι μόνο ως αφήγηση. Η κληρονομιά κινείται, αναπνέει και ζει. Εδώ, η αρχιτεκτονική δεν στεγάζει την τέχνη· χορεύει μαζί της.

Σημείο 2: Αρμένικη Εκκλησία
Ένας πέτρινος ναός, λατρευτικός χώρος, φτιαγμένος σιωπηρά και ακάματα από την σμίλη των προσφύγων, με πέτρες που κράτησαν φωνές, προσευχές, αντίλαλους εποχών. Εδώ, η αρχιτεκτονική δεν στεγάζει·αντηχεί.
Δρώμενο: Ηχοτοπίο και λόγος - Η φωνή και ο ήχος δεν πατούν απλώς το δάπεδο – το αφυπνίζουν. Το ηχοτοπίο δεν επενδύει τον χώρο, τον πάλλει, συντονίζεται, αναβιώνει η μνήμη.

Σημείο 3: Καθολική Εκκλησία
Λιτή, συμμετρική, ευρωπαϊκή — η Καθολική Εκκλησία υψώνεται σιωπηλά στο σταυροδρόμι των πολιτισμών.
Δρώμενο: Ακαπέλα τραγούδι - Εδώ, η ανθρώπινη φωνή στέκεται μόνη, γυμνή, χωρίς μουσική επένδυση, και γεμίζει τον θόλο με καθαρό συναίσθημα. Η φωνή συναντά τον χώρο όπως το φως το βιτρό: απλά, ιερά, αναγκαία.

Σημείο 4: Αποθήκη Τελωνείου
«Εν αρχή ην ο σιδηρόδρομος. Και το Λιμάνι».
Η Αποθήκη του Τελωνείου — σιωπηλός μάρτυρας της βιομηχανικής αρχιτεκτονικής του τέλους του 19ου αιώνα, «κύτταρο» γένεσης, δημιουργίας και ανάπτυξης της πόλης του Δεδέαγατς.
Δρώμενο: Φωτογραφική Έκθεση & εικαστική εγκατάσταση - Η λιτή βιομηχανική αρχιτεκτονική αναπνέει μέσα από την τέχνη της εικόνας. Κάθε τοίχος γίνεται επιφάνεια μνήμης. Η φωτογραφική έκθεση και η εικαστική εγκατάσταση δεν αναρτώνται απλά, αλλά ανασύρουν σκόνη από το αδιάκοπο γέμισμα και άδειασμα των ζεμπιλιών, βουητό και παραγγέλματα, σφυροκοπήματα σφύρας με σίδηρο, μόχθο, πόνο, πληγές. Κάθε σκουριά, κάθε σκιά, κάθε λεπτομέρεια της ύλης αφηγείται — διδάσκει και προ-καλεί τον θεατή να «συνδεθεί» με μια αφηγηματική περιήγηση στις διατηρούμενες υλικές μαρτυρίες του βιομηχανικού πολιτισμού της περιοχής, κριτικά, αυτοκριτικά και διερευνητικά.

Address
14ης Μαϊου 63, 68131 Αλεξανδρούπολη, Greece