De joodse begraafplaats te Muiderberg ligt achter een eeuwenoude bakstenen muur. De officiële ingang bevindt zich aan de Googweg nummer 6. Eigenaar van dit rijksmonument is de Nederlands-Israëlitische Hoofdsynagoge (NIHS), kortweg Joodse Gemeente Amsterdam. Met ca. 45.000 graven is dit de grootste in gebruik zijnde joodse begraafplaats in Nederland. Hij werd in 1642 gesticht door ‘Hoogduitse’ (ook wel Asjkenazische) joden, afkomstig uit Duitsland, Polen en landen verder oostwaarts.
Gunstige vestigingsfactoren waren de aanwezigheid van zandgronden en de plannen om trekvaarten te graven van Amsterdam via Muiden en Muiderberg naar ’t Gooi. Met de trekschuit zouden de doden vanuit de hoofdstad naar hun laatste rustplaats kunnen worden vervoerd. Vanaf de Hakkelaarsbrug kon het vervoer verder over het gekanaliseerde riviertje de ‘Goog’. Het stroompje werd ook wel de Jodenvaart genoemd.
Het eerste stuk grond dat door de joodse gemeente werd aangekocht lag op de voormalige Westereng en kostte 410 gulden. De koopakte werd mede ondertekend door P.C. Hooft, drost van Muiden en baljuw van Gooiland. Om deze aankoop mogelijk te maken verstrekte de Portugees-Israëlitische Gemeente (PIG) een lening van 300 gulden. Voordat zij een eigen begraafplaats hadden, werden de Asjkenazische joden begraven op de begraafplaats van de Portugees-Israëlietische Gemeente in Ouderkerk aan de Amstel.
De eerste uitbreiding in Muiderberg kwam via een omweg tot stand. De in 1660 opgerichte Pools-joodse gemeente had een belendend stuk grond gekocht voor het stichten van een eigen begraafplaats. Deze gemeente ging in 1673 op in de ‘Hoogduitse’ gemeente, als gevolg waarvan beide grondstukken werden samengevoegd. Bij het passeren van de kerken moesten de trekschuiten met hun meegevoerde lijken rechten betalen. Dit ‘tolgeld’ werd in 1721 afgeschaft.
In 1780 werd het landgoed Rustrijk aangekocht (deel van het Echobos) en in 1859 terreinen die tot de buitenplaats Hofrust behoorden (langs de Googweg richting Hakkelaarsbrug). De laatste grondverwerving betrof in 1924 het Kocherbos, dat overigens in 2017 werd verkocht aan de Mixed Hockeyclub Muiderberg, die het later doorverkocht aan het Goois Natuurreservaat. Het huidige grondbezit bedraagt ca 16 ha.

Address
Googweg 6, Muiderberg