Εγκαίνια έκθεσης για την αξία του ασβέστη στην πολιτιστική αρχιτεκτονική κληρονομιά

στο Παλιό Τελωνείο Πλάκας, Τζουμέρκα

από το Μπουλούκι – Περιοδεύον Εργαστήριο για τις Παραδοσιακές Τεχνικές Δόμησης και την Περιφερειακή Ένωση Δήμων (ΠΕΔ) Ηπείρου

Ο φορέας Μπουλούκι - Περιοδεύον Εργαστήριο για τις Παραδοσιακές Τεχνικές Δόμησης, σε συνεργασία με την Περιφερειακή Ένωση Δήμων (ΠΕΔ) Ηπείρου, υλοποιεί μια έκθεση με θέμα τις παραδοσιακές ασβεσταριές στο ιστορικό κτίριο του Τελωνείου στην Πλάκα των Τζουμέρκων. Η έκθεση που θα διαρκέσει από τις 27 Σεπτεμβρίου και για έναν μήνα, εγκαινιάζει και συνδυάζεται με μια σειρά από δράσεις που θα υλοποιήσει το Μπουλούκι στην περιοχή την ίδια χρονική περίοδο, συγκεκριμένα στο Σχολείο των Φράστων, πολύ κοντά στο Γεφύρι της Πλάκας. Πρόκειται για ένα πολυεπίπεδο πρόγραμμα με τίτλο «Κερέτσι | Μαθητεία & εργαστήριο για την παραδοσιακή και βιώσιμη δόμηση: κονιάματα με βάση τον ασβέστη για επιχρίσματα και αρμολογήματα» που θα πραγματοποιηθεί από τις 29 Σεπτεμβρίου έως τις 31 Οκτωβρίου 2026.

Το “Κερέτσι” (σημαίνει ασβεστοκονίαμα στα κουδαρίτικα, την συνθηματική γλώσσα των μαστόρων) περιλαμβάνει ένα διπλό εκπαιδευτικό πρόγραμμα με επίκεντρο τις εργασίες αποκατάστασης του παλιού σχολικού κτιρίου στον οικισμό Φραστών στα Κεντρικά Τζουμέρκα (πρώην Δημοτικό Σχολείο). Το Σχολείο που έχει παραχωρηθεί στον φορέα Μπουλούκι με προοπτική δεκαετούς χρήσης για να υλοποιεί τα εκπαιδευτικά του προγράμματα γύρω από την πολιτιστική αρχιτεκτονική κληρονομιά, είναι σε διαδικασία συμμετοχικής αποκατάστασης μέσα από τα προγράμματα της ομάδας ήδη από το 2022, και η τρέχουσα χρονιά σηματοδοτεί το τέλος των εργασιών.

Το Σάββατο 27 Σεπτεμβρίου, στο πλαίσιο του εορτασμού των Ευρωπαϊκών Ημερών Πολιτιστικής Κληρονομιάς, θα πραγματοποιηθούν τα εγκαίνια της έκθεσης και μία ανοιχτή ξενάγηση στο χώρο του παλιού Τελωνείου. Το υλικό της έκθεσης προέρχεται τόσο από προηγούμενες δράσεις της ομάδας Μπουλούκι με θέμα τον ασβέστη, και κυρίως από την έρευνα που διεξήγαγε στο πλαίσιο του προγράμματος “Endangered Material Knowledge Programme” (EMKP) του Βρετανικού Μουσείου (2021-2023). Η έρευνα εστίασε στις παραδοσιακές τεχνικές παρασκευής του ασβέστη στην Ήπειρο, τα Τζουμέρκα και τη Νότια Αλβανία, περιοχές όπου οι πρακτικές αυτές παραμένουν ζωντανές έως σήμερα.

Η έκθεση αναδεικνύει τον ρόλο των παραδοσιακών ασβεσταριών ως ιδιαίτερης κατηγορίας ξερολιθικής κατασκευής, στενά συνδεδεμένης με τα δασικά περιβάλλοντα, τις αγροτικές δομές και το πολιτισμικό τοπίο της Ηπείρου και των Τζουμέρκων. Παρουσιάζει την παραδοσιακή τεχνολογία παρασκευής του ασβέστη και τις πολλαπλές εφαρμογές του, από την προστασία καλλιεργειών και τη βελτίωση εδαφών έως το «άσπρισμα» και την απολύμανση, αναδεικνύοντας τόσο την πρακτική όσο και τη συμβολική του αξία.

Παράλληλα, η έκθεση θέτει στο επίκεντρο τη σύγχρονη συζήτηση γύρω από τη χρήση του ως βιώσιμου υλικού, τόσο σε αποκαταστάσεις μνημείων όσο και σε νέες κατασκευές. Μέσω της έκθεσης, του προγράμματος «Κερέτσι» και των σχετικών δράσεων, θα αναδειχθεί ο ρόλος του παραδοσιακού ασβέστη προς μία πιο βιώσιμη δόμηση, φωτίζοντας πολύτιμες τεχνικές του παρελθόντος, ως πηγή έμπνευσης για το μέλλον.

Address
Παλιό Τελωνείο Πλάκας, 47043 Τζουμέρκα, Ήπειρος, Grèce